OTOMOTİVDE GREV

Yakın zamanda ne kadar üzücüdür ki birçok otomobil fabrikasından grev haberleri alıyoruz. Renault’la başlayan bu grev furyası Ford Tofaş ve Hyundai gibi firmalara hızla yayıldı. Umarım daha fazla büyümez. Yazılan haberlerde sendikalara suç bulunuyor ve fabrikalar arası adaletsiz maaş politikası gösteriliyordu. Evet sorun gerçekten de öyleydi, fakat problem sendikaların ellerinin, kollarının bağlanması ile alakalı idi. Bu yazı felaket tellallığı amacıyla değil mevcut tehlikelere uyarı mahiyetindedir.

Sendikalar işçi ve işveren arasındaki adaleti sağlamaya çalışan kurumlardır. Şuan kurumlar arası çatışma ve kurumların birbirini yok saymasının sancısını yaşıyoruz. Evet kurumlar birbirini görmezden geliyor peki ya nasıl? 

İlk Tofaş’ın üzerinden yaklaşık 40 yıl geçti. Daha öncesinde Devrim ve Anadol gibi araçlar olsa da Türkiye’de otomotivin tam manasıyla sektörleşmesi 40 yıllık bir geçmişe dayalı. Bu geçmişten günümüze bir çok oem şirketler doğdu, birçok yabancı sermaye Türkiye’de fabrika ve destek ağını kurdu. Yakın zamanda yakından tanıdığım oem şirketler yurt dışındaki çok büyük şirketlere markalara (Hyundai Bmw vb.) oem parça desteği sunduklarını söylüyorlar. Ağır vasıtada dünyada ilk 5 büyük coğrafyadan biriyiz. Peki ya yabancı dostlarımız neden bizim ülkemizi bu kadar çok seviyor?

İki sorunun cevabı da birbiri ile yakından ilişkili 40 yıldır yabancı dostlarımız sermaye yatırımı yapmaları için ucuz işçilik ve geniş hacimli limanlar coğrafi olarak birçok kıtaya ulaşabilme imkanı için buraya geldiler. Ve dünden bugüne bütün siyasi düzenler bunu vaat etti. Yakın zamanda WW grubunun Türkiye’de fabrikasının olmayışı siyasi çevrelerce eleştiriliyordu ve istihdam açığını kapatma adına ucuz işçilik ve yukarıda bahsettiğimiz birçok etmen öne sürülüyordu. Peki ya işçi hep ucuz mu? kalmalı işçinin yaşam hakkı ne seviyede olmalı? 

Burada siyaset yapmayı istemem ama ne yazık ki bu güne kadarki tüm hükümetler bazı kurumlara müdahil oldular. Evet olmaları gerekliydi Çünkü önceki yazımızda Amerika gibi kapitalist bir rejimin bile otomobil fabrikası satısında rol oynadığından bahsetmiştik. Fakat müdahil olma konusunda bazı hatalar olmuş ki bugün sancılarını grevlerle çekiyoruz. Hükümetler sendikaların çalışma alanlarını daraltmış ve yabancı sermaye dostlarımıza bazı imtiyazlar ve ayrıcalıklar verilmiş bu da sendikaların işini oldukça zorlaştırıyor.

Evet problem yabancı dostlarımıza vaad edilen ucuz işçilik ve işçi abilerimizin haklarını istemeleri, potansiyel suçlu ise sendikalar, ama onlarda ancak günü kurtaracak kadar aktifler. Bugün bir miktar maaş iyileştirmeleri olsa da. maaşların aşırı artması daha önce bazı şirketlerin yaptığı gibi bu fabrikaları Ortadoğu ve Çine doğru iter. Bu da Türkiye’nin ve dünyanın ihracat lideri olan piyasasında küçülme anlamına gelir. Bunun yaşanması istihdama büyük bir darbe niteliği taşır. Tabiki ekonomiye de büyük bir darbe olur. 

Şuan bazı fabrikalardan grev sonlandı haberleri gelse de, günü kurtaracak tedbirlerle bu sorun çözülecek gibi durmuyor. Geçenlerde önemli bir organize sanayi bölgesi yönetim kurulu başkanı abimiz, ''Türkiye’ye marka gerekli değil zaten biz ülke olarak dünyada bu sektörde iyi yerdeyiz demişti''. Ne yazık ki bu düşünceye katılamıyorum. Çünkü Gelecekte bu sektörün büyümesinde yabancı dostlarımızla birlikte , risk almaktan korkmayan yerli abilerimizde olursa ihracatımızın en büyük payına sahip olan sektörümüzün yabancılar tarafından domine edilmesine bir seviye engel olabiliriz. Yerli marka sadece bir sevda değildir. Otomobil insanları A noktasından B noktasına götürür. Otomotiv sektörü ise devletleri A noktasından B noktasına götürür. B noktasına gidebilmek için yerli bir markaya ihtiyacımız vardır

Saygılarımla …..

                                                                                                                     Mahmut Göven